Yaz Mevsiminde Sıvı Tüketimine Dikkat!

Yaz mevsimi, sıcak hava ve artan aktiviteler nedeniyle vücudun daha fazla suya ihtiyaç duyduğu bir dönemdir. Sıvı tüketimi, genel sağlığın korunması ve özellikle böbrek sağlığının desteklenmesi için önemlidir. Bilhassa diyaliz hastalarının sıvı tüketimi ve beslenme dengesi önemle takip edilmeli, hekim önerilerine dikkatle uyulmalıdır.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Nefroloji Bölümü’nden, Prof. Dr. Savaş Öztürk, yaz mevsimiyle birlikte artan sıvı tüketiminde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:

Susuzluğu Önlemek: Susuzluk hissi ortaya çıkmadan önce su tüketimine özen gösterilmelidir. Susuzluk, vücudun su ihtiyacının bir işareti olup idrar rengi koyulaştığında veya idrar miktarı azaldığında bu durum dikkate alınmalıdır.

Dengeli Bir Sıvı Tüketimi: Sıvı tüketimi dengeli olmalıdır. Su, meyve suları, bitki çayları ve taze sıkılmış meyve suları gibi doğal içecekler tercih edilmelidir. Alkol ve kafeinli içeceklerin tüketimi ise sınırlanmalıdır; çünkü bu içecekler vücuttan daha fazla su atımına neden olabilir.

Sıvı Tüketimini Yemeklerle Dengeli Hâle Getirmek: Yemeklerle birlikte yeterli miktarda su içmek, vücuttaki sıvı dengesini korumaya yardımcı olur; ancak aşırı miktarda su içmek yemek sindirimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yemeklerle birlikte fazla su tüketiminden kaçınılmalıdır.

Günde Kaç Litre Sıvı Tüketilmeli?

Günlük sıvı tüketimi, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genel olarak, yetişkin bir bireyin günlük olarak en az 2-2,5 litre (8-10 bardak) su içmesi önerilir; ancak bu miktar bireyin yaşına, cinsiyetine, aktivite düzeyine ve sağlık durumuna göre değişebilir. Egzersiz yapan veya terleme potansiyeli yüksek olan bireylerin daha fazla su tüketmesi gerekebilir.

Bu Sıvının Ne Kadarı Su, Ne Kadarı Diğer İçecekler Olmalı?

Sıvı tüketiminde su önemli bir rol oynar ve tercih edilmesi gereken en sağlıklı içecektir. Günlük sıvı alımının çoğunluğu sudan karşılanmalıdır. Diğer içecekler ise sıvı tüketimine katkıda bulunabilir ancak bazı içeceklerin sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.

• Su: Vücudun ihtiyaç duyduğu temel sıvıdır. Saf su, hidrasyonu sağlamak için en iyi seçenektir. Günde en az 8-10 bardak su içmek, genel sağlık ve böbrek fonksiyonu için önemlidir.

• Doğal Meyve Suları ve Bitki Çayları: Taze sıkılmış meyve suları ve bitki çayları, içerdikleri doğal şeker ve antioksidanlarla sıvı tüketimine katkıda bulunabilir; ancak meyve suları yüksek şeker içeriği nedeniyle kontrollü miktarda tüketilmelidir.

• Gazlı İçecekler ve Sodalar: Gazlı içecekler ve sodalar genellikle yüksek miktarda şeker, kafein ve yapay tatlandırıcılar içerir. Bu içeceklerin aşırı tüketimi, sağlık sorunlarına ve aşırı kalori alımına yol açabilir. Böbrek sağlığı için zararlı olabileceğinden bu içeceklerin sınırlı miktarda tüketilmesi önerilir.

Mevsim Meyvelerini Tüketirken Sıvı Dengesini Nasıl Ayarlamak Gerekir?

Kavun, karpuz gibi su yoğunluğu yüksek mevsim meyveleri yazın sıcak günlerinde ferahlatıcı ve besleyici bir seçenektir ancak bu meyveleri tüketirken sıvı dengesini göz önünde bulundurmak önemlidir. Aşağıda bazı ipuçları verilmiştir:

• Meyve ile Su Tüketimini Dengeli Hâle Getirin: Su yoğunluğu yüksek meyveler, doğal olarak su içerir. Bu nedenle, kavun veya karpuz gibi meyveleri tüketirken, sıvı ihtiyacınızın bir kısmını meyvenin suyundan karşılayabilirsiniz.

• Ekstra Su Tüketimi: Su içmek, meyve tüketiminin yanında sıvı dengesini korumak için önemlidir. Bu nedenle, meyve yediğinizde ekstra su içmeyi unutmayın.

• Aşırıya Kaçmayın: Her ne kadar mevsim meyveleri su içeriği yüksek olsa da aşırı miktarda tüketmek sıvı dengesini bozabilir. Porsiyonları kontrol etmek ve çeşitli diğer besinleri de tüketmek önemlidir.

• Böbrek Rahatsızlığı Olanların Yapması/Yapmaması Gerekenler Nelerdir?

• Böbrek rahatsızlığı olan bireylerin sıvı tüketimine özen göstermeleri ve bazı önlemleri alması önemlidir.

• Doktorunuzun Talimatlarını İzleyin: Böbrek rahatsızlığı olan bireyler, doktorunun belirlediği sıvı tüketimi miktarına uygun hareket etmelidir. Doktorunuzun önerilerine uymak, böbrek sağlığını korumak açısından önemlidir.

• Tuz Tüketimini Sınırlayın: Tuz, vücutta sıvı tutulumuna neden olabilir ve böbreklere ekstra yük bindirebilir. Tuz tüketimini sınırlamak, böbrek rahatsızlığı olanlar için önemli bir adımdır.

• Dikkatli Protein Tüketimi: Proteinlerin aşırı tüketimi, böbreklerin çalışması için gerekenden fazla miktarda atık üretmesine neden olabilir. Protein tüketimini dengelemek ve uygun miktarlarda almak önemlidir.

• İlaçları Düzenli Kullanın: Böbrek rahatsızlığı olan bireyler, doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalı ve ilaç dozlarını aksatmamalıdır.

Diyaliz Hastaları İçin Öneriler Nelerdir?

• Diyetisyenle İş Birliği Yapın: Diyaliz hastaları için özel bir diyet gerekebilir. Diyetisyeninizle çalışarak uygun sıvı tüketimi miktarını belirleyebilir ve diğer beslenme ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz.

• Sıvı Tüketimini Kontrol Altında Tutun: Diyaliz tedavisi gören hastaların sıvı alımını sıkı bir şekilde kontrol etmeleri gerekebilir. Doktorunuzun ve diyetisyeninizin önerilerine uymak önemlidir.

• Sodyum ve Potasyum Kontrolü: Diyaliz hastaları, sodyum ve potasyum gibi bazı mineral ve elektrolitleri kontrol altında tutmalıdır. Bu nedenle, tuz tüketimini sınırlamak ve yüksek potasyum içeren gıdalardan kaçınmak önemlidir.

• İlaçları Düzenli Kullanın: Diyaliz hastaları genellikle ilaç tedavisi alır. İlaçları düzenli olarak kullanmak, böbrek sağlığı ve genel sağlık için önemlidir. Doktorunuzun önerilerine uymak ve ilaç dozlarını aksatmamak önemlidir.

• Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı Sürdürün: Diyaliz hastaları, sağlıklı bir yaşam tarzını benimsemelidir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, stresten kaçınmak ve düzenli kontrolleri takip etmek böbrek sağlığını destekleyebilir.

Sonuç olarak; yaz mevsiminde sıvı tüketimi ve böbrek sağlığı önemli konulardır. Doğru miktarda sıvı alımına dikkat ederek sıvı dengesini korumak ve böbrek sağlığını desteklemek mümkündür. Özellikle böbrek rahatsızlığı veya diyaliz hastalığı olan bireylerin doktor ve diyetisyenleriyle iş birliği yapmaları, uygun sıvı tüketimi ve beslenmeyi sağlamaları önemlidir. Böylece sağlıklı bir yaz mevsimi geçirmek ve böbrek sağlığını korumak mümkün olacaktır.

Kavala Usulü Midyeli Pilav

Yaz geldi mi midyenin keyfi daha bir artar, akıllara düşer… Alışmış olduğumuz midye tava ve midye dolma yerine, alternatif olabilecek “Kavala Usulü Midyeli Pilav” tarifini denemenizi isterim.

Malzemeler

• 1 kg ayıklanmış midye

• 1 adet kuru soğan

• 1 diş sarımsak

• Yarım demet dereotu

• 1 limon

• 1 çorba kaşığı rendelenmiş domates

• 2 su bardağı pirinç

• 1 çay kaşığı karabiber

• Tuz

Hazırlanışı

Midyeleri yıkayın ve bir tencere içerisine alarak yarım bardak su ve bir limonun suyuyla 4-5 dakika kadar haşlayın. Ardından suyunu süzüp bir kenara alın. Yemeklik doğradığınız soğanları, zeytinyağıyla soteleyin ve sarımsağı ezin. Domates rendesi, sarımsak ve tereyağını da ekledikten sonra kısık ateşte 6-7 dakika kadar pişirin. 6 bardak su ve tuz ekleyip karıştırın. Su kaynamaya başlayınca pirinci ve midyeleri ekleyip suyunu çekene kadar kısık ateşte pişirin. Pilav piştikten sonra ince kıyılmış dereotunu üzerine ekleyin. Tencerenin üzerini bir bezle kapatıp 5-10 dakika kadar dinlendirin. Sıcakken üzerine bol karabiber serperek servis yapın. Afiyet olsun...

Hamilelikte Diş Hastalıkları Düşük Riskini Artırıyor

Hamilelik döneminde ağız ve diş sağlığının iyi olması, bakımının iyi yapılması, anne ve bebek sağlığı açısından çok önem taşır. Kalsiyum kaynaklarının doğru oranda tüketilmesi gibi kurallara dikkat edilerek sağlıklı bir doğum sürecine katkı sağlanabilir. Yapılan son çalışmalarda, diş hastalıklarının düşük riskini artırdığı saptındı. Hamilelik öncesi tüm sorunlu dişleri halletmek ve hamilelikte iyi bakım sizi tüm risklerden korur.

Hamilelikte Diş Kaybı Olur Mu?

Kadınlarda pregesteron ve östrojen hormonunundaki değişiklikler diş eti hastalıkları riskini artırır. Hamilelikte ağız bakımına dikkat edilmezse diş eti çekilmesi, diş etinde kızarıklık ve kanama görülebilir. Diş eti iltihabı, sadece diş etini etkilemez, aynı zamanda gebelik üzerinde de olumsuzluklara neden olur. Yapılan son çalışmalarda diş eti iltihabı başta olmak üzere diş hastalıklarının hamilelerde erken doğum ve düşük riskini artırdığı saptandı. Bu hastalıklarda diş eti kanaması, kırmızı ve şiş görünür. Hormonal değişikliklerle daha da artan bu durumun doğumdan sonra kalıcı hasar bırakmaması için mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Diş taşları ve diş plakaları, diş hekimi tarafından temizlenmeli ve bakımı yapılmalıdır. Bazı hamilelerde bulantıdan kaynaklı ağızda asidik ortam artmaktadır. Bu asitler ağız içerisinde erezyonlara neden olmaktadır. Bu durumda ağız hijyeni çok önemlidir. Karbonatlı su ile çalkalama yapılmalıdır. O da mümkün olmazsa su ile çalkalama yapılabilir. Ayrıca hamilelik döneminde tükürükteki asit miktarı artmakta bu da dişleri çürümeye yatkın hâle getirmektedir.

Hamilelik Tümörü Nedir?

Hamileliğin ikinci 3 aylık dönemi yani 3-6 ay aşırı diş eti büyümesi hamilelik tümörü diye adlandırılabilir. Aşırı plak ile oluşan ve kırmızı renkli âdeta dutu andıran bir görüntü ortaya çıkar. Doğumdan sonra bu oluşum kendiliğinden kaybolur.

Hamilelikte Beslenme Nasıl Olmalı?

Bebeğin diş oluşumu ve gelişimi anne karnında 5 ile 6. haftalarda başlar. Bu dönemde anne, hem kendi sağlığı hem de bebeğin diş gelişimi için dengeli beslenmelidir. A-C-D vitaminleri, fosfor ve kalsiyumdan zengin yiyecekler, meyve, sebze, tahıl, süt ve süt ürünleri, et, balık ve yumurta dengeli olarak alınmalıdır. Hamilelik döneminde bebeğin ve annenin kemiklerinin sağlıklı olabilmesi için anne adayının 1200-1500 mg kalsiyum alması gerekir. Anne adayları bu dönemde süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler ve kalsiyum bakımından zengin gıdalar tüketmelidir. Yüksek oranda şeker içeren gıdalardan ve asitli yiyeceklerden kaçınmalı ve bol su içmelidir. Yemekten sonra ilk 20 dakika içinde dişleri fırçalayamazsa şekersiz sakız çiğneyebilir.

• Diş Sağlığı İçin

• Tatlı yedikten bir süre sonra dişler fırçalanmalı.

• Kusma durumlarından sonra ağız bakımı yapılmalı, fırçalanmazsa su ile çalkalanmalı.

• Günde 2 kere diş fırçalanmalı.

• Diş eti kanasa bile fırçalamaya devam edilmeli.

• Gargara olarak karbonatlı su, ılık tuzlu su kullanılabilir.

• Kalsiyum kullanılmalı.

• İlk 3 ay etkili tedavi yapılmamalı, zorunluluk yoksa 4-5-6. ayda tedavi yapılmalı.

• Ağrı kesici ve antibiyotik kullanımı Kadın Doğum Uzmanının kontrolünde olmalı.

• Hamilelik şüphesi mevcutsa ve zorunlu hâllerde film çekilmesi gerekiyorsa kurşun önlük karın bölgesini kapatacak şekilde kullanılarak çekilebilir ama kural olarak tüm hamilelik boyunca zorunlu olmadıkça film çekmemek gerekir. Zorunlu ise tüm tedbirleri alarak çektirilebilir.

• Bebek, annenin dişlerinden kalsiyum çekip annenin dişlerini çürütür düşüncesi yanlıştır.

• Bebeğin gelişimi için gerekli kalsiyum, fosfor, vitamin ve mineraller annenin aldığı besinle karşılanır.

Tüm bu sorunlarla karşılaşmamak için düzenli diş hekimi kontrolü sağlamak gerekir. Hamilelik öncesi tüm sorunlu dişleri halletmek ve hamilelikte iyi bakım sizi tüm risklerden korur. Sağlıklı günler...