Diş taşı, diş yüzeyinde oluşan plakların temizlenmemesi sonucu tükürükte bulunan minerallerin bu plaklar ile birleşerek sertleşmesi ile meydana gelen diş yüzeyine yapışan taşlardır. Tüketilen besinler, tükürük ve bakterilerin oluşturduğu plakların mineralize olması ile oluşan taşlara diş taşı ya da tartar denir. Düzenli temizlenmediği zaman diş eti rahatsızlıkları, diş çürükleri, ağız kokusu ve sistemik rahatsızlıklara bile neden olabilir.
Diş Taşı Nedir?
Ağızda biriken yiyecek artıkları, tükürük, bakteriler ve diğer maddeler birleşerek plak oluşturur. Bu plaklar temizlenmediği zaman mineralize olur yani sertleşir ve taşa dönüşür. Diş taşları diş ile diş eti arasında, diş eti çizgisi seviyesinde ve ileri boyutta diş eti içindeki ceplerde oluşabilir. Hastanın; sigara, çay, kahve vb. kullanım durumuna göre açık veya koyu renkli olabilir.
Diş Taşı Nasıl Oluşur?
İlk aşamada; ağızda bulunan yiyecek artıkları, tükürük bakterileri ve diğer maddelerle birleşip diş yüzeyinde yapışkan, renksiz veya sarımsı bir plak oluşturur. İkinci aşamada; tükürük içindeki mineraller (kalsyum, fosfat vb.) plaktaki bakterilerle birleşip daha sert bir tabaka oluşturur. Plak hâli sertleşip diş taşına dönmeye başlar. Üçüncü aşamada; plak artışı devam ettikçe plak daha da sertleşir ve diş üzerinde veya diş eti seviyesinde taş oluşur.
Diş Taşı Ağızda Nasıl Belirti Gösterir?
Diş taşı, dişlerin üzerinde beyaz, kahverengi, sarı lekelerle görünebilir. Diş minesine yapışan plaklar pürüzlü bir yüzey oluşturur. Dilin, dişlerin arka kısmında dolaşması durumunda doluluk ve takılma hissi olabilir. Diş etinin içinde oluşan taşlarda ise diş etinde kırmızılık, kanama, şişme, hassasiyet olabilir. İleri dönemde diş eti çekilmesi, dişler arasına yiyecek birikmesi ve dişlerde mobilite yani sallanma bile görülebilir.
Diş Taşı Neden Olur?
Nişastalı besinler, gazlı ve tatlı içecekler, sigara kullanımı, diş ve diş eti fırçalamasının yetersiz olması, ağızdaki tükürük bezlerinin iyi çalışmaması ve bazı ilaçlar bu taş oluşumuna sebep olur.
Diş Taşı Temizliği Ne Zaman Yapılmalıdır?
Her birey farklı olduğu için temizleme aralıkları da kişiye göre değişir. Rutin olarak senede bir kere diş hekimi kontrolüne gidilmelidir. Genelde doğru bakım ile bu taşların oluşumu geciktirilir. Diş etinde kızarıklık, kanama veya diş eti çekilmeleri olduğunda mutlaka diş hekimine gidilmelidir.
Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?
Diş hekiminin kullandığı özel ultrasonik cihazlar ve bunların değişebilir kalınlıkta uçları ile yapılır. Bu cihazlarlar titreşim yapan ve taşları kırarak ağızdan uzaklaştıran cihazlardır. Dikkatli kullanımda dişte çizik ve zarar oluşturmaz. Daha sonra lastik, fırça, airflow gibi cihazlarla diş yüzeyleri pürüzsüz hâle getirilip lekeler çıkarılır. Diş taşı dışında dişte lekeler de oluşabilir. Bunları da temizlemek gerekir.
Diş Taşı Temizlemek Acılı Bir İşlem midir?
Dikkatli bir şekilde kullanılan cihazlarla temizlendiğinde acı vermez. Derin taşlar varsa ve kök yüzeyleri açıksa çok hafif bir hassasiyet olabilir fakat sonra toparlanır. Bu işlemi yaparken anesteziye gerek yoktur. Genelde 30-40 dakikalık bir işlemdir.
Diş Taşı Temizlenmezse Ne Olur?
Diş eti hastalıkları oluşur. Diş taşı, diş etinin tahriş olması ve iltihaplanmasına yol açar. Diş eti hastalıklarının başlangıcı yani gingivitis ve ilerleyen dönemde Periodontitis oluşur. Dişlerinizi çürük olmadan sallanarak kaybedebilirsiniz.
Diş eti rengi değişir.
Şiş ve morarma olabilir.
Diş eti estetiği bozulur.
Dişlerin rengi koyulaşabilir.
Diş eti şişerse diş boyu küçülür.
Ağız kokusu olabilir.
Dişlerde hassasiyet ortaya çıkabilir.
Diş Taşı Tekrar Oluşur mu?
Hastanın düzgün bakımı ve rutin kontrolleri ile geciktirilebilir. Dönem dönem temizletmekte fayda var. Hastalar kendileri evde temizlik için değişik apartlar kullabilir fakat kesici, çizici aletlerden kaçınılmalıdır.
Diş Taşı Oluşumunu Nasıl Engelleriz?
Düzenli ve doğru fırçalayarak,
Ağızdaki çürük dişlerin bakımını yaptırarak,
İki tarafla da çiğneyerek,
Diş arası fırça kullanarak,
Ağız gargaraları ve ağız duşları kullanarak,
Sağlıklı beslenerek,
Sigara, çay, kahve alışkanlıklarındandan uzak durarak.
Rutin diş hekimi kontrollerine giderek hekiminizin sizi yönlendirdiği şekilde ağız bakımı uygulamalı ve belirli aralıklarla diş taşı temizliği yaptırmalısınız.
Comments